Tin tức
Fossil fuel là gì? Tất cả những điều bạn cần biết!!!
Fossi Fuel là gì?
Nhiên liệu hóa thạch (hay còn gọi là Fossil fuel) là các hợp chất cacbon hoặc hydrocarbon dễ cháy, được hình thành tự nhiên trong lớp vỏ Trái Đất từ tàn tích chôn vùi của sinh vật thời tiền sử như động vật, thực vật hoặc vi sinh vật. Quá trình này diễn ra trong hàng triệu năm, dưới áp suất và nhiệt độ cao, tạo thành các lớp trầm tích địa chất giàu năng lượng.
Nguồn gốc của nhiên liệu hoá thạch?
Hàng triệu năm trước, xác của sinh vật phù du và thực vật dưới nước chìm xuống đáy biển, tích tụ trong môi trường thiếu oxy. Dưới sức ép của thời gian, nhiệt độ và áp suất từ các lớp trầm tích, chất hữu cơ này dần biến đổi thành kerogen, rồi tiếp tục chuyển hóa thành dầu mỏ và khí tự nhiên – nguồn năng lượng quý giá ẩn sâu trong lòng đất.
Trong khi đó, thực vật trên cạn, đặc biệt trong kỷ Than đá, là nguồn hình thành than đá và khí metan. Chúng cũng góp phần tạo ra khí đốt tự nhiên thông qua một loại kerogen khác.
2. Phân loại nhiên liệu hoá thạch
Than đá
Than đá (Coal) là một loại nhiên liệu hóa thạch được hình thành từ xác thực vật phân hủy trong điều kiện yếm khí qua hàng triệu năm. Dựa trên mức độ biến chất và hàm lượng cacbon, than đá được chia thành ba loại chính: than antraxit, than bitum và than non.
- Than antraxit có hàm lượng cacbon cao nhất (86–97%), cứng, cháy sạch và sinh nhiệt lớn, thường được sử dụng trong luyện kim.
- Than bitum có tỷ lệ cacbon trung bình, kết cấu mềm hơn và là nguồn nguyên liệu chính cho phát điện và sản xuất than cốc.
- Than non chứa ít cacbon nhưng nhiều độ ẩm, nhiệt trị thấp, chủ yếu dùng tại các nhà máy nhiệt điện gần mỏ khai thác.
Ngoài ra, than còn được chế biến để tạo ra các sản phẩm dẫn xuất như than cốc, nhựa than và khí than, phục vụ trong luyện kim, công nghiệp hóa chất và sản xuất năng lượng.
Dầu mỏ
Dầu mỏ (crude oil) là một chất lỏng nhờn, thường có màu xanh lá cây hoặc đen, với mùi đặc trưng khó nhầm lẫn. Đây là hỗn hợp phức tạp của khí dầu mỏ, dầu diesel, sáp parafin, xăng, dầu bôi trơn và nhiều thành phần khác. Vì tính đa dụng và giá trị kinh tế lớn, dầu mỏ thường được gọi là “vàng đen”.
Dầu mỏ được tạo thành từ xác động vật và thực vật biển cổ đại, khi chúng lắng xuống đáy biển và bị bao phủ bởi các lớp cát, đất sét. Qua hàng triệu năm, dưới tác động của áp suất và nhiệt độ cao, các vật chất này chuyển hóa thành dầu mỏ. Dầu thô sau đó được khai thác và tinh chế tại các nhà máy lọc dầu qua quá trình gọi là lọc dầu, để tách các thành phần khác nhau và thu được các sản phẩm có giá trị.
Công dụng của dầu mỏ:
- Nó được sử dụng để cung cấp năng lượng cho động cơ đốt trong dưới dạng xăng.
- Nó được sử dụng trong lợp mái, vỉa hè đường bộ và làm chất chống thấm nước.
- Nó được sử dụng trong sản xuất chất tẩy rửa, nhựa, sợi, polyetylen, v.v.
Khí tự nhiên
- Khí thiên nhiên nén được sử dụng để tạo ra điện.
- Nó được sử dụng làm nhiên liệu cho ô tô.
- Nó có thể được sử dụng tại nhà để nấu ăn.
- Nó được sử dụng làm nguyên liệu đầu vào trong hóa chất và phân bón
Nhiên liệu hoá thạch ảnh hưởng thế nào đến môi trường?
Việc đốt nhiên liệu hóa thạch từ lâu đã gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường và sức khỏe con người. Quá trình này thải ra lượng lớn CO2, một khí nhà kính chính làm gia tăng biến đổi khí hậu toàn cầu. Bên cạnh đó, đốt than còn phát sinh các hạt vật chất, khói bụi và gây mưa axit, ảnh hưởng nghiêm trọng đến không khí và hệ sinh thái. Năm 2018, thiệt hại do ô nhiễm từ nhiên liệu hóa thạch ước tính lên tới 2,9 nghìn tỷ USD, tương đương 3,3% GDP toàn cầu.
Ngoài CO2, quá trình đốt cháy nhiên liệu hóa thạch còn tạo ra các hợp chất axit như axit sunfuric và axit nitric, gây mưa axit làm tổn hại hệ sinh thái và các công trình kiến trúc. Nhiên liệu hóa thạch cũng phát thải các chất phóng xạ tự nhiên như urani và thori vào không khí, với lượng phát thải từ than đá được đánh giá có thể lớn hơn nhiều vụ tai nạn hạt nhân.
Bệnh tật và tử vong do nhiên liệu hóa thạch
Ô nhiễm từ nhiên liệu hóa thạch gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe con người. Các hạt bụi và chất ô nhiễm phát sinh từ quá trình đốt nhiên liệu này khi hít phải có thể dẫn đến tử vong sớm, bệnh đường hô hấp cấp tính, hen suyễn nặng hơn, viêm phế quản mãn tính và suy giảm chức năng phổi. Những nhóm dễ bị tổn thương nhất bao gồm người nghèo, trẻ nhỏ, người cao tuổi và những người có bệnh lý hô hấp hoặc sức khỏe yếu.
Ước tính số ca tử vong toàn cầu do ô nhiễm không khí từ nhiên liệu hóa thạch rất cao, với hơn 8 triệu ca vào năm 2018, tăng lên 10,2 triệu vào năm 2019, và khoảng 5,13 triệu ca tử vong do ô nhiễm không khí xung quanh vào năm 2023. So với các nguồn năng lượng khác, nhiên liệu hóa thạch gây ra mức phát thải khí nhà kính cao nhất và có ảnh hưởng nghiêm trọng nhất đến sức khỏe con người. Trong khi đó, năng lượng tái tạo hiện đại được đánh giá an toàn và thân thiện hơn với môi trường và sức khỏe. . Tỷ lệ tử vong do tai nạn và ô nhiễm không khí ở EU như sau theo:
Theo dữ liệu cho thấy, than, dầu, khí đốt tự nhiên và sinh khối gây ra tỷ lệ tử vong cao hơn và mức phát thải khí nhà kính cao hơn so với thủy điện, năng lượng hạt nhân, gió và năng lượng mặt trời. Các nhà khoa học đề xuất rằng 1,8 triệu sinh mạng đã được cứu bằng cách thay thế các nguồn nhiên liệu hóa thạch bằng năng lượng hạt nhân
Giải pháp cho vấn đề nhiên liệu hoá thạch
- Đẩy mạnh phát triển năng lượng sạch: Điện mặt trời, gió và thủy điện là những nguồn năng lượng xanh giúp cắt giảm khí thải và bảo vệ môi trường. Đầu tư vào các giải pháp này là bước đi bền vững cho tương lai.
- Tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo: Khuyến khích khai thác và ứng dụng các nguồn tái tạo sẽ giúp giảm phụ thuộc vào than, dầu và khí đốt, đồng thời hạn chế ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và khí hậu.
- Quản lý hiệu quả nguồn tài nguyên hóa thạch: Cần tối ưu hóa quá trình khai thác, vận chuyển và sử dụng nhiên liệu hóa thạch nhằm giảm phát thải và nâng cao hiệu suất năng lượng.
- Ứng dụng công nghệ hiện đại: Áp dụng công nghệ tiên tiến như lọc khí thải, tự động hóa và gas hóa than giúp giảm khí độc, tiết kiệm tài nguyên và cải thiện hiệu quả vận hành.
